تاثیر یک برنامه کنترل ورم پستان بر برخی شاخصهای بهداشتی پستانها و کیفیت شیر در یک گله شیری بزرگ در استان تهران

هدف : ارزیابی میزان تاثیر یک برنامه کنترل ورم پستان بر برخی شاخصهای بهداشتی پستانها و کیفیت شیر گله. طرح : تجربه میدانی. حیوانات : یک گله بزرگ نژاد هلشتاین با میانگین 1150 راس گاو شیری. روش : ارزیابی وضعیت بهداشتی پستانها با استفاده از cmt و اخذ نمونه شیر به منظور کشت باکتریولوژی از 34/19 درصد گله دوشا، اجرای یک برنامه کنترل ورم پستان شامل درمان ضربتی استرپتوکوکوس آگالاکتیه، ضد عفونی سرپستانها پس از دوشش به روش اسپری با استفاده از محلول 5/2 درصد پاویدون آیوداین همراه با 5 درصد گلیسیرین، درمان ترکیبی گاوهای خشک، درمان عمومی تلیسه های آبستن سنگین، مدیریت بهداشتی بستر، شناسایی سریعتر و ثبت دقیقتر موارد بالینی و پایش مداوم وضعیت بهداشتی پستانها و کیفیت شیر به روش تجزیه و تحلیل نمونه شیر مخزن کل و ارزیابی مجدد وضعیت بهداشتی پستانها با استفاده از cmt و اخذ نمونه شیر از 2/13 درصد گله دوشا. تجزیه و تحلیل آماری : آزمون مربع کای، آزمون آنالیز واریانس یکطرفه، محاسبه ضریب همبستگی و آزمون فیشر. نتایج : در انتهای دوره مطالعه نسبت به ابتدای آن، کاهش معنی دار در میزان شیوع و بروز ورم پستان بالینی، فراوانی نسبی کارتیه های cmt مثبت و فراوانی نسبی نمونه هایی که از آنها استرپتوکوکوس آگالاکتیه، استافیلوکوکوس اورئوس و کلیفرم ها (coliforms) جدا شدند و افزایش معنی دار در فراوانی نسبی نمونه هایی که از آنها کوریته باکتریوم بوویس جدا شد و نیز در مورد نمونه هایی که از آنها باکتری پاتوژن جدا نگردید مشاهده شد. در ارتباط با وقوع موارد بالینی ورم پستان، کاهش معنی دار در سهم استرپتوکوکوس آگالاکتیه و استافیلکوکوس اورئوس در برابر افزایش معنی دار در سهم استرپتوکوک های محیطی، کورینه باکتریوم بوویس و موارد عدم جداسازی باکتری پاتوژن، در ارتباط با تجزیه و تحلیل نمونه شیر مخزن کل، ابتدا کاهش و سپس افزایش معنی دار در تعداد سلولهای سوماتیک شیر مخزن کل گله (با میانگین cells/ml 225080) کاهش معنی دار تنها در ابتدای دوره در staph count (با میانگین cells/ml 2726) و عدم وجود تغییرات معنی دار در strep count , coli count , tbc (به ترتیب با میانگین های cells/ml 56966، 17131 و 9948) در 76 درصد از نمونه های هفتگی اخذ شده از مخزن کل، استرپتوکوکوس اگالاکتیه و استافیلوکوکوس اورئوس یافت نشدند. همچنین عدم وجود همبستگی بین مجموع تراکم این دو باکتری و سطح تعداد سلولهای سوماتیک شیر مخزن کل گله نشان داده شد. نتیجه گیری : نتایج آماری این مطالعه، موفقیت برنامه کنترلی پیشنهاد شده را در کاهش میزان شیوع و بروز ورم پستان (تحت بالینی و بالینی) در این گله نشان می دهد.